Bağlı İlişki Kuralları: Aşkı Kalıcı Kılmanın 20 Yolu

Bağlılık Dolu Bir İlişki Nedir? Kurallar, İşaretler ve Aşkı Kalıcı Kılmak İçin Psikoloji Destekli İpuçları

Aşık olmak kolay, peki ya o aşkı yıllarca taze tutmak? İşte asıl mesele bu!

Romantik bir hayalperest de olsan, mantığınla hareket eden bir realist de, her uzun ömürlü aşkın ortak bir noktası var: bağlılık. Ve evet, bu işin bir bilimi var!

Psikolog Caryl Rusbult’a göre bağlılık, üç temel sütun üzerine kuruluyor: memnuniyet, yatırım ve başka seçeneklere ilgi duymama.

Bu üçünü yakalarsan, ilişkin stres, mesafe ya da çatışmalara karşı çok daha dayanıklı olur.

Kaynak: Rusbult, C.E., Commitment and satisfaction in romantic associations

Öyleyse kurallara geçmeden önce, bağlılık dolu bir ilişkinin ne anlama geldiğini netleştirelim. Çünkü ne inşa ettiğini bilmezsen, doğru yaptığından nasıl emin olacaksın?

Bağlılık Dolu Bir İlişki Nedir?

Bağlılık dolu bir ilişki, sadece birbirinize “sevgilim” ya da “partnerim” demekten çok daha fazlası. Bu, birbirinizi öncelik haline getirme, uzun vadeli bir ilişki için çaba gösterme ve zorlukları birlikte göğüsleme kararı.

Psikologlar bağlılığı şöyle tanımlıyor:

1. Memnuniyet: Elindekinden mutlu olman.
2. Yatırım: Zaman, enerji ve duygusal emek harcamış olman, bunları kaybetmek istememen.
3. Başka seçeneklere ilgisizlik: Daha “iyi” birini aramak yerine, mevcut partnerine odaklanman.

Bu, Yatırım Modeli denen bir teoriden geliyor ve araştırmalar, bu modelin çiftlerin bir arada kalma olasılığını öngörebildiğini gösteriyor.

Kaynak: Aron, A., & Aron, E. N. (1986), Love and the expansion of self

Kısacası, mesele kendini kilitlemek değil, her gün partnerini seçmek.

İlişkide Kurallar Olmalı mı?

İlişkiler masa oyunu gibi değil. Mesela Monopoly oynarken herkes aynı kurallara uyar. Ama ilişkilerde böyle bir kullanım kılavuzu yok, çünkü her ilişki eşsiz ve aynı şeylere ihtiyaç duymuyor.

“İlişkide kural olur mu?” diye sorabilirsin. Cevap: Evet, olmalı.

Ama ilişkilerdeki kurallar, Monopoly’deki gibi katı değil; daha çok mutluluğa giden yolda rehber niteliğinde. Partnerin sana asla “Hapse git, 200 lira alma!” demez. İlişkiler hapishane değil, değil mi?

Bağlılık ve Kuralları Neden Önemli?

Bağlılık, saf bir adanmışlık demek. İlişkini güvenli ve huzurlu bir liman haline getirmek için kendini adamak.

Bağlılık o kadar önemli ki, bazıları bunun bir ilişkinin temel taşı olduğunu söylüyor. Güven, dürüstlük, saygı ve anlayış, hepsi bağlılığın çatısı altında toplanıyor.

Araştırmalar, güvenli bağlanma tarzlarının daha derin güven ve bağlılık yarattığını, güvensiz ya da kaçıngan tarzların ise en güzel ilişkileri bile zedeleyebileceğini gösteriyor.

Kaynak: Hazan, C., & Shaver, P. R. (1987), Romantic love conceptualized as an attachment process

Bağlı Bir İlişkiye ve Kurallarına Hazır mısın?

Pek çoğumuz bağlı bir ilişki hayali kurarız, ama o ilişki başlayınca panikleyip kendi kendimizi sabote ederiz.

Biriyle tanışıp aşık olmak korkutucu olabilir. Ama o korkuyu aştığında, bulutların üzerinde süzülüyormuş gibi hissedersin. Her şey kendiliğinden akıp gider.

Bu noktaya gelmeden önce, böyle bir ilişkiye hazır olup olmadığını anlaman lazım. Aşağıdaki kurallar ve işaretler, neler gerektiğini ve senden neler beklendiğini anlamana yardımcı olacak.

Durum İlişkisi mi, Bağlı İlişki mi?

Durum ilişkisi (situationship), adeta bir ilişki arafı. Aranızda bir çekim var, ortak anılar birikiyor, belki de sadece birbirinizle görüşüyorsunuz ama uzun vadeli bir bağlılık yok.

Bağlı bir ilişkide ise gelecekle ilgili ortak bir anlaşma, duygusal güvenilirlik ve zorlukları birlikte aşma isteği var.

Eğer “Biz neyiz?” diye düşünüyorsan, muhtemelen henüz gerçek bir bağlılığa ulaşmamışsındır.

Bağlı Bir İlişkide Olduğunun İşaretleri

Bazen bir ilişki öyle hızlı ve doğal ilerler ki, bir bakmışsın bağlı bir ilişki içindesin ama farkına bile varmamışsın.

Belki her şey rahat ve keyifli bir flörtle başladı, birbirinize o kadar uyumlusunuz ki işler sandığından hızlı ciddileşti.

Hâlâ ilişkinin nerede durduğundan emin değilsen, aşağıdaki işaretler flörtten gerçek bağlılığa geçtiğini anlamana yardımcı olacak.

1. Birlikte kaliteli zaman geçiriyorsunuz

Kaliteli zaman, aynı odada bulunmak değil. Partnerinle geçirdiğin zaman sana sevildiğini hissettiriyor ve birbirinize daha çok bağlıyor. Bu, ilişkinizi güçlendirmek için bilinçli bir çaba.

Partnerinle vakit geçirmeyi seçip bağınızı güçlendiren şeyler yapıyorsanız, kesinlikle bağlı bir ilişkidesiniz.

2. Birbirinizin ihtiyaçlarını karşılıyorsunuz

Mutlu ilişkiler, temel ihtiyaçlara bağlı. Sen ve partnerin, sevildiğinizi ve güvende hissettiren şeylerde farklı ihtiyaçlara sahip olabilirsiniz. Bunları bilmek ve karşılamak, ikinizin de sorumluluğu.

Partnerinin ihtiyaçlarını karşılamak, iletişim ve fedakârlık gerektirir. Bunu başarıyorsanız, ilişkiniz sağlam demektir.

3. Zor zamanlarda birbirinize destek oluyorsunuz

Kimse her zaman sorunsuz bir hayat yaşamaz. İşten çıkarılabilirsin, hastalanabilirsin ya da başka bir zorlukla karşılaşabilirsin.

Hayatta kötü şeyler olduğunda, sevdiğin kişinin desteği her şeyi biraz daha katlanılır kılar. Partnerinin zor anlarında yanında olmak, en önemli bağlılık kurallarından biri.

4. Birbiriniz için ekstra çaba harcıyorsunuz

Partnerinin kötü bir gün geçirdiğini bildiğinde, sevdiği tatlıyı almak için bir yere, kahvesini almak için başka bir yere mi gidiyorsun? Ya da belki o, sen anahtarlarını arabada unuttuğunda imdadına yetişiyor.

Birbiriniz için yaptığınız bu küçük jestler, ilişkinin bağlılık seviyesini gösterir.

5. Birbirinizle sırlarınızı paylaşıyorsunuz

Bağlılığın en büyük işaretlerinden biri dürüstlük. Partnerinle en gizli sırlarını paylaşabiliyorsan, büyük bir hazine bulmuşsun demektir.

Normalde sakladığın şeyleri paylaşmak, mesela hâlâ bebek battaniyenle uyuduğunu ya da narsist bir anneyle büyümenin zorluklarını anlatmak, müthiş bir yakınlık getirir.

6. Aile etkinliklerine davet ediliyorsunuz

Aile etkinlikleri çoğu insan için özeldir. Kimse yabancı birini aile buluşmalarına dahil etmek istemez. Eğer partnerin seni aile etkinliklerine çağırıyorsa ve sen de onu, bu ciddi bir bağlılık işaretidir.

7. Birlikte tatile gidiyorsunuz

Tatiller, partnerinle uzun süre bir arada olduğun zamanlar. Plaja gidip ayrı takılmazsın ya da dağ evinde yalnız kalmayı beklemezsin.

Eğer birlikte tatile gidiyorsanız, ilişkiniz sandığından daha ciddi olabilir.

8. Gelecek hakkında konuşuyorsunuz

Başlarda sadece haftaya ne yapacağınızı konuşuyordunuz. Şimdi ise altı ay sonrası için planlar yapıyor ya da birlikte yaşamayı, hatta evliliği konuşuyor olabilirsiniz.

Gelecekle ilgili ciddi konuşmalar, bağlı bir ilişkinin net işaretlerinden.

Bağlılık Olmadan İlişki Olur mu?

Tabii ki olur, ama her şey bir anda çökebilir!

Bağlılık olmadan ilişkiye bağlılık göstermek, zaten bir tür bağlılık. Ama beklentisiz bir ilişki yürütmek neredeyse imkânsız; bu, kıskançlık, güvensizlik ve kaos için açık kapı bırakır.

Eğer şu an sadece hafif, geçici bir ilişki istiyorsan, sorun yok.

Ama uzun soluklu bir ilişki peşindeysen, aşağıdaki bağlılık kuralları beklentilerinizi yönetmenize yardımcı olacak.

Asla Göz Ardı Etmemen Gereken Bağlılık Kuralları

İlişkiler, ömür boyu çalışacağın tek bir iş gibi değil. Kazma kürekle uğraşmıyorsun ya da bütün gün masa başında oturmuyorsun. Ama farklı bir çaba gerekiyor.

Bağlı ilişkilerde bazen her şey rutin ve sevgisiz gelebilir. Aşağıdaki kurallara uyarsan, bu anlar seni korkutmaz. Bu kurallar, mutlu bir aşkı yeşertir.

1. Dürüstlük her şeydir

Mutlu ve doyurucu bir ilişki istiyorsan, dürüst olman şart.

Partnerine karşı dürüst değilsen, kime olacaksın? Dürüstlük, bağlı ilişkilerin en temel kuralı.

2. Her zaman senin bildiğin olmaz

Bekârken sadece kendini düşünüyordun. Ne istersen yapardın, büyük tartışmalar ya da pazarlıklar olmadan kararlar alırdın.

Şimdi ise iki kişisiniz, yani her zaman senin dediğin olmayacak. Artık bir ortaklık içindesin, bu da uzlaşmayı ve birlikte çalışmayı gerektiriyor.

3. Tartışmak sağlıklıdır

Bir çiftin tartıştığını duyunca, ilişkilerinin zayıf olduğunu sanırız. Bu tamamen doğru değil.

Tartışmalar gayet normal, tabii ki dozunda. Partnerinle her konuda aynı fikirde olman imkânsız. Eğer öyleyse, biriniz robot olabilir!

4. İlişkine sürekli emek vermelisin

Mutlu bir ilişki için durmaksızın çalışman lazım. İlişkini ikinci plana atarsan, sorunlar baş gösterir.

Küçük ama düzenli, bilinçli çabalar ilişkinin akışını mucizevi şekilde iyileştirir.

5. Sevgini göstermenin sınırı yok

Partnerine sevgini göstermek için hiçbir limit yok. Onu yemeğe götürebilir, hediye alabilirsin ama başka yollar da var. Birlikte yürüyüş yapmak, yatakta sarılmak ya da işe giderken bir öpücük kondurmak. Bu küçük jestler büyük fark yaratır.

6. Aşkınızı sadece siz anlarsınız

İlişkinizi arkadaşlarınla ya da ailenle konuşabilirsin, ama aşkınızı gerçekten sadece sen ve partnerin anlar.

Başkalarının tavsiyelerine fazla takılma. Bir çifte iyi gelen, başka bir çiftte işe yaramayabilir. Günün sonunda, ilişkinizi en iyi siz geliştirebilirsiniz.

7. İhtiyacın olanı iste

Bazen ilişkide kendini tatmin olmamış hissedebilirsin. Belki dinlenmediğini ya da partnerinle yeterince vakit geçiremediğini düşünüyorsun.

Bu ihtiyaçlar önemli, çünkü seni mutlu eden şeyler bunlar. Eğer karşılanmıyorsa, söyle! Partnerin senin aklını okuyamaz.

İhtiyaçlarınızı karşılamak çift yönlü bir yol. İletişim olmazsa, bu yol tıkanır.

8. Partnerin mükemmel değil

Bağlı bir ilişkiyi sürdürmek istiyorsan, partnerinin mükemmel olmadığını kabul etmelisin. Kimse kusursuz değil, o da hata yapacak, sen de.

Partnerinin kusurlarını kabul edemezsen, ilişkin zarar görür. Bu, en zor ama en faydalı kurallardan biri.

9. Zor konuşmaları yap

Zor konuşmalardan kimse hoşlanmaz, ama duygularını ve düşüncelerini içine atıp sessiz kalamazsın.

Eğer sorunları konuşmazsan, bunlar ileride tekrar karşına çıkar. Hemen ele al, ki takılıp kalma.

10. Adil olmaya çalış

Para konusunda adil olmak önemli. Her şeyi partnerinin ödemesine izin verme, sen de katkıda bulun.

Partnerin her şeyi ödemek istese bile, arada bir senin üstlenmen minnettarlığını gösterir. Bu, birden fazla bağlılık kuralını aynı anda kapsar!

11. Tembellik etme

Eğer her cuma partnerine çikolata ya da çiçek alıyorsan, bu geleneği sürdür. İlişkinin başında yaptığın şeyleri devam ettir. Aksi takdirde, partnerin neden durduğunu merak edebilir ve yanlış bir şey yaptığını düşünebilir.

12. Partnerinin ilgi alanlarına saygı duy

Partnerinin ilgi alanlarını sevmek zorunda değilsin, ama saygı duymalı ve takdir etmelisin. Belki hâlâ Pokemon oynuyor ya da haftasonları güreşiyor. Bunları sevmesen de, onun tutkularını destekle.

13. Kalıplara takılma

Gençken dergilerdeki ilişki ve seks tavsiyelerine kulak asmış olabilirsin. Ama bu eski klişelere takılma. Gerçekçi olmayan beklentiler seni hayal kırıklığına uğratır.

Elindekine odaklan. Partnerin şikayet etmiyorsa, sorun yok, değil mi?

14. Düşünceli olmak çok şey değiştirir

Küçük şeylerin gücünü unutma. Partnerinin kötü bir gün geçirdiğini fark ettiğinde ona kulak ver, destek ol. Gerçekten önemsediğini göstermekten daha anlamlı ne olabilir?

15. Partnerini düzeltmeye çalışma

Partnerin kusurlu, tıpkı senin gibi. Onu “ideal” birine dönüştürmeye çalışmak nafile. Onu olduğu gibi, kusurlarıyla sev.

Eğer partnerini düzeltmeye çalışıyorsan, yanlış kişiyle birliktesin demektir.

16. Egonu kapıda bırak

Ego, hiçbir ilişkide yer bulmamalı. Sen ve partnerin eşit olmalısınız, ne geçmişiniz ne de statünüz bunu değiştirmemeli.

17. Birbirinizden öğrenin

Bu, en keyifli bağlılık kurallarından biri. Belki partnerin tarih meraklısı, sen ise dilbilgisi ustası. Ya da o yumurta çırpmayı bilmezken, sen arabanın sileceklerini değiştirmeyi öğrenememişsin.

Sadece birbirinizden değil, birbiriniz hakkında da öğrenin.

18. Büyük kararlar öncesi partnerini düşün

Artık bir ortaklık içindesin, kararların sadece seni etkilemiyor. Önceden başka bir şehre taşınmak ya da eve bir köpek almak sadece senin kararındı.

Ama ya partnerinin işi taşınmana izin vermiyorsa? Ya da köpeklere alerjisi varsa? İlişkinde ciddiyse, partnerini hesaba katmalısın, yoksa onu kaybedebilirsin.

19. Fırsat buldukça sevişin

Seks, sadece sağlık ve iyi uyku için değil, sağlıklı bir ilişki için de önemli. Fiziksel yakınlık, duygusal bağı güçlendirir.

Sex hayatınız ne kadar sağlıklıysa, ilişkiniz de o kadar sağlam olur. Bu, en eğlenceli bağlılık kuralı olabilir!

20. Güvensizliklerini aş

Güvensizlikler, ilişkinde türlü olumsuzluklara yol açabilir. Özgüvenin düşükse, kendini sevilmez sanabilir, partnerinin niyetlerini sorgulayabilirsin. Güven sorunların varsa, sadakatsizlikten şüphe edebilirsin.

Güvensizlikler, ilişkinizi gereksiz yere geren birer akbaba gibi. Eğer ciddi güvensizliklerin varsa, bunları partnerinle konuş ve birlikte çözüm bulmaya çalış.

Aşk, hiç tartışmamak ya da her zaman anlaşmak değil; her şeye rağmen yanında olmaktır. Bağlı bir ilişki, her gün yaptığın bir seçimdir ve bu kurallar o seçimi kolaylaştırır. Bunlara uyarsan, sadece bir romantizm değil, gerçekten kalıcı bir ortaklık inşa edersin.

---

Senin ilişkinin sırrı ne? Yorumlarda paylaş, aşkını nasıl taze tuttuğunu öğrenelim! Yazıyı beğendiysen arkadaşlarınla paylaşmayı unutma.